Analiza Wpływu Biznesowego (ang. BIA - Business Impact Analysis) polega na określeniu oddziaływania potencjalnych zagrożeń na funkcjonowanie organizacji. Wymaga zidentyfikowania najważniejszych procesów, których przerwanie miałoby znaczący wpływ na działanie przedsiębiorstwa. Analiza BIA powinna być elementem Planu Ciągłości Działania.

 

Analizie podlegają ryzyka wystąpienia takich zagrożeń, jak:

 

• przerwanie łańcuchów dostaw,


• awarie infrastruktury IT,


• przerwy w dostawie prądu, wody i gazu,


• uszkodzenia maszyn, systemów lub urządzeń,


• fizyczne uszkodzenia budynków, np. w wyniku klęski żywiołowej.

 

Oprócz rodzaju zagrożenia w analizie BIA należy uwzględnić możliwy czas jego trwania i związane z tym konsekwencje.

 

Metoda BIA to proces, który wymaga cyklicznego doskonalenia i rewidowania, ponieważ zmiany technologiczne, nowe regulacje prawne czy dynamiczna sytuacja geopolityczna mogą wpływać na wcześniejsze ustalenia.

   

Analiza Wpływu Biznesowego przyda się średnim i dużym przedsiębiorstwom. Skorzystają na niej szczególnie te organizacje, których działalność zależy od wąskiej grupy procesów, np. funkcjonowania platformy e-commerce dla sklepów internetowych lub zapewnienia dostaw surowców dla firmy produkcyjnej. Powinny ją wykonać także organizacje objęte regulacjami dotyczącymi zachowania ciągłości usług o charakterze kluczowym.

 

Wykonanie analizy BIA zapewnia firmom wiele korzyści:

 

• zmniejszenie ryzyka związanego z przerwaniem działalności,


• szybsze przywrócenie działania po wystąpieniu zakłócenia,


• przygotowanie i optymalizacja planów awaryjnych,


• zwiększenie gotowości przedsiębiorstwa na radzenie sobie z kryzysami,


• większa szansa na utrzymanie dobrego wizerunku oraz lojalności klientów i kontrahentów po wystąpieniu sytuacji kryzysowej,


• dostosowanie do przepisów w branżach objętych regulacjami.

 

Analiza BIA pozwala przewidzieć skutki w ujęciu jakościowym i ilościowym. Ułatwia to stworzenie kompleksowej strategii zarządzania w razie kryzysu, która będzie ukierunkowana na procesy kluczowe dla zachowania ciągłości funkcjonowania organizacji.

   

BIA nie korzysta z jednolitej metodologii, gdyż potrzeby przedsiębiorstw są różne, natomiast analiza powinna składać się z trzech podstawowych elementów.

 

1. Identyfikacja kluczowych procesów biznesowych

 

Zidentyfikowanie kluczowych procesów wymaga dogłębnej analizy operacji generujących przychody oraz procesów wspierających, związanych m.in. z logistyką czy infrastrukturą IT. Czasami kluczowe procesy biznesowe składają się z szeregu krytycznych podprocesów lub wykorzystują nieoczywiste systemy, które niekiedy mogą wydawać się mniej istotne pracownikom niezaznajomionym z ich działaniem. Wyzwaniem jest więc nie tylko ich jak najlepsza identyfikacja, ale też określenie osób za nie odpowiedzialnych.

 

2. Ocena ryzyka i zagrożeń

 

Ocena ryzyka i zagrożeń pozwala określić, jaki charakter mogą mieć potencjalne kryzysy. Wymaga to zidentyfikowania najważniejszych zagrożeń i określenia, w jakich okolicznościach, jak często i jak długo mogą trwać.

 

3. Wpływ przerw w działaniu na firmę

 

BIA pozwala zrozumieć, jaki przerwanie poszczególnych procesów wpłynie na finanse i funkcjonowanie firmy oraz relacje z klientami i kontrahentami. Na tej podstawie przedsiębiorstwa mogą ustalić np. maksymalny tolerowany czas trwania zakłócenia (MTPD, ang. Maximum Tolerable Period of Disruption) oraz czas potrzebny na przywrócenie działania kluczowych procesów (RTO, ang. Recovery Time Objective).

   

Zanim organizacja przystąpi do prac nad BIA, powinna wyznaczyć osoby, które będą za to odpowiedzialne. Mogą się tym zajmować pracownicy z różnych działów (finansowego, kadr, operacyjnego, IT i zarządzania ryzykiem) lub wydzielona jednostka ds. zarządzania kryzysowego.

 

Przy opracowaniu BIA warto kierować się wytycznymi norm ISO 22317 oraz ISO 24762.

 

Proces przeprowadzania analizy BIA w firmie:

 

1. Identyfikacja kluczowych funkcji biznesowych organizacji – obejmuje analizę takich kategorii, jak produkcja, sprzedaż, badania, marketing, zasoby ludzkie czy infrastruktura IT pod kątem ich wpływu na działanie firmy.

 

2. Określenie zasobów wspierających kluczowe funkcje biznesowe – polega na identyfikacji i szczegółowym opisaniu zasobów wspierających ustalone wcześniej operacje i procesy, które składają się na kluczowe funkcje przedsiębiorstwa (np. produkcja czy sprzedaż).

 

3. Oszacowanie ilościowego wpływu zakłóceń na funkcjonowanie firmy – prognoza ilościowych skutków potencjalnych zakłóceń w ustalonych wcześniej obszarach i zasobach. Wymaga określenia m.in. poziomu utraconych dochodów, dodatkowych kosztów, potencjalnych skutków prawnych, kar finansowych i konsekwencji związanych ze zobowiązaniami umownymi.

 

4. Ustalenie wpływu jakościowego zakłóceń na działalność organizacji – dotyczy to wpływu zakłóceń na kwestie, których nie da się oszacować ilościowo, a więc m.in. reputacji firmy, problemów prawnych, relacji biznesowych czy przewagi konkurencyjnej.

 

5. Ustalenie czasu i warunków przywracania funkcjonalności – należy ustalić docelowe ramy czasowe przywracania kluczowych funkcji biznesowych i określić, po jakim czasie od ich zatrzymania wystąpią poważne konsekwencje.

 

6. Przygotowanie raportu BIA – na podstawie wcześniejszych kroków należy przygotować dokumentację, która powinna obejmować szczegółowe ustalenia z poprzednich etapów, wnioski końcowe i rekomendacje.

 

Analiza BIA powinna stać się elementem szerszej strategii zachowania ciągłości funkcjonowania firmy i reagowania na sytuacje kryzysowe. Będzie przydatna m.in. dla specjalistów z Security Operations Center – dzięki niej mogą lepiej zrozumieć, które obszary są krytycznie ważne dla funkcjonowania przedsiębiorstwa i wymagają szczególnej uwagi. Na jej podstawie mogą też przygotować procedury naprawcze, które pozwolą przywrócić funkcjonalność w zakładanym czasie.

   

Do przeprowadzenia analizy BIA można podejść na dwa sposoby – wykorzystując tradycyjne metody lub stawiając na automatyzację. Wybrany sposób powinien być dopasowany do możliwości i potrzeb przedsiębiorstwa. W każdym z nich jednak należy zadbać o ochronę zgromadzonych danych.

 

Tradycyjne metody BIA

 

Do tradycyjnych metod zbierania informacji do analizy BIA można zaliczyć ankiety, kwestionariusze i wywiady. Mogą być przeprowadzane w wersji papierowej lub elektronicznej. Bardziej rozbudowaną formą zdobywania informacji są warsztaty, które pozwalają zwiększyć świadomość pracowników, wpływają pozytywnie na kulturę pracy i umożliwiają zebranie kompleksowych danych od całych zespołów. Interaktywność tej metody pozwala na uzyskanie lepszych wyników.

 

Automatyzacja analizy BIA przy użyciu narzędzi chmurowych

 

Narzędzia chmurowe pozwalają na zautomatyzowane rozsyłanie formularzy i gromadzenie danych od pracowników w celu wykonania analizy BIA. Na podstawie dostarczonych informacji generowane są automatyczne raporty, które ułatwiają wskazanie krytycznych systemów. Automatyzacja usprawnia proces tworzenia i aktualizowania analizy, zmniejsza związane z tym koszty, ułatwia komunikację oraz redukuje ryzyko popełnienia błędów przez pracowników.

   

Dane zgromadzone w ramach analizy BIA zawierają informacje, których wyciek może ułatwić przeprowadzenie ataku skutkującego przerwaniem działania organizacji. Jak wskazuje raport „Dell Technologies Global Data Protection Index 2023” utrata danych w wyniku cyberataku spowodowała w 2023 roku średnio 26 godzin nieplanowanego przestoju w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, dlatego tak istotna jest właściwa ich ochrona przed cyberzagrożeniami.

   

Sama wiedza, co to jest BIA i jak przygotować analizę, nie wystarczy. Firma powinna też przemyśleć, co zrobić z wynikami analizy. Nawet najlepsza praca analityczna nie przyda się organizacji, jeśli firma nie podejmie dalszych kroków i zmian na podstawie jej wyników. W czym między innymi może pomóc BIA?

 

• Priorytetyzacja działań naprawczych – bazując na wynikach BIA firmy mogą nadawać określonym działaniom priorytet i kierować środki finansowe oraz organizacyjne tam, gdzie są najbardziej potrzebne.


• Tworzenie planów ciągłości działania – BIA jest niezbędne do przygotowania planu ciągłości działania. Firma korzysta z takiego dokumentu, gdy zakłócenie trwa dłużej niż dopuszczalny czas wyliczony w ramach analizy.

   

BIA pozwala organizacjom lepiej zrozumieć swoje procesy i przygotować się na zakłócenia. Dzięki identyfikacji kluczowych procesów i ocenie ryzyka firmy mogą opracować skuteczne plany ciągłości działania, które minimalizują straty finansowe i operacyjne. W rezultacie organizacje stają się odporniejsze na kryzysy i lepiej przygotowane na wyzwania. Eksperci Netii mogą pomóc w przygotowaniu BIA oraz planu ciągłości działania dla Twojego przedsiębiorstwa.

 

Znając krytyczne obszary działalności organizacji, warto korzystać z produktów z zakresu cyberbezpieczeństwa Netii, aby zwiększyć odporność na zagrożenia cybernetyczne. Świetnie sprawdzi się do tego zgodna z normą ISO 27001 usługa Security Operations Center. Specjaliści SOC nieustannie monitorują aktywność sieciową w poszukiwaniu podejrzanych zachowań. Warto też rozszerzyć ochronę o rozwiązania z zakresu UTM i Cloud Firewall, które pozwalają lepiej chronić zasoby wykorzystywane w krytycznych procesach biznesowych.

 

W ofercie Netii znajduje się również usługa Incident Monitoring, dzięki której firma może śledzić zagrożenia w ramach zdefiniowanej polityki bezpieczeństwa i otrzymywać informacje o ważnych lub krytycznych incydentach. Proces ten pozwala lepiej chronić zasoby i infrastrukturę IT, co jest szczególnie ważne w przypadku firm, które najważniejsze procesy opierają na działaniu systemów informatycznych.